CHỦ ĐỘNG NĂNG LƯỢNG TRONG THỜI BÃO LŨ VẪN LÀ GIẢI PHÁP CẤP THIẾT

Trong hơn hai tháng qua, người dân Việt Nam đã trải qua nhiều đợt mất điện diện rộng do các cơn bão mạnh như Bão số 10 (Bualoi) và Bão số 5 (Kajiki) — cùng với nguy cơ mưa kéo dài làm nước dâng cao ở miền Trung. Trước hoàn cảnh đó, việc phụ thuộc hoàn toàn vào lưới điện quốc gia trở nên rủi ro hơn bao giờ hết. Đây chính là lúc mà các giải pháp năng lượng chủ động như điện mặt trời tự sản-tự tiêu trở nên thiết yếu hơn bao giờ.

Thiệt hại và rủi ro từ thiên tai

Trong cơn bão số 10 vừa qua, hơn 3,5 triệu khách hàng thuộc phạm vi quản lý của Tổng Công ty Điện lực miền Bắc (EVNNPC) bị mất điện, hiện vẫn còn hơn 1,6 triệu hộ dân chưa được khôi phục hoàn toàn.
 

Trước đó, bão số 5 khiến hơn 1,6 triệu khách hàng mất điện. Riêng các tỉnh như Thanh Hóa, Nghệ An và Hà Tĩnh chịu ảnh hưởng nặng nề với hàng nghìn trạm biến áp và đường dây trung thế bị hư hỏng, khiến việc khôi phục kéo dài nhiều ngày.
 

Khi hạ tầng điện lớn bị ảnh hưởng, thì sinh hoạt, học tập và sản xuất đều bị tê liệt: một gia đình đang nấu ăn, học sinh đang học online, một xưởng sản xuất nhỏ đang vận hành máy… chỉ trong tích tắc đều có thể bị “tắt nguồn”.

Điện lực Đồng Nai khắc phục sự cố tại trạm biến áp trong đêm. (Ảnh: cand.com.vn)

Năng lượng chủ động trở nên thiết yếu hơn bao giờ hết

Phụ thuộc hoàn toàn vào mạng lưới điện quốc gia đồng nghĩa mỗi khi thiên tai xảy ra — gió mạnh, mưa lớn, dây điện bị đứt, trạm biến áp bị hư — thì hệ thống cấp điện sẽ bị gián đoạn, ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống và sản xuất.
Giải pháp: sử dụng điện mặt trời tự sản – tự tiêu, hoặc kết hợp với hệ thống lưu trữ — vừa tiết kiệm chi phí lâu dài, vừa là “nguồn dự phòng” giúp hộ gia đình và doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro khi điện lưới chính gặp sự cố.

“Nhà có điện mặt trời, mời bà con vào dùng miễn phí.”

Đó là nhà của ông Nguyễn Trọng Chí (59 tuổi) và bà Đặng Thị Nhã (56 tuổi) ở tỉnh Bắc Ninh – những người đã mở cửa chia sẻ nguồn điện từ hệ thống năng lượng mặt trời của gia đình cho cả xóm trong đợt bão vừa qua.

Trong căn nhà nhỏ, hàng chục chiếc nồi cơm điện đang nấu, điện thoại người dân được sạc liên tục, đèn vẫn sáng, quạt vẫn chạy. Nhờ năng lượng mặt trời, bà con có thể liên lạc, nấu ăn, bơm nước sạch — và hơn hết, giữ vững niềm tin giữa khó khăn.

Anh Nguyễn Thành Trung, con trai ông bà, chia sẻ:

“Hệ thống điện mặt trời không chỉ giúp gia đình tôi có điện sinh hoạt mà còn giúp được hàng xóm trong những ngày bão lũ. Nhờ đó, tình làng nghĩa xóm càng thêm gắn bó.”

Câu chuyện giản dị ấy là minh chứng sống động cho giá trị của năng lượng chủ động — không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn thắp sáng tinh thần đoàn kết, sẻ chia giữa cộng đồng.

Bảng thông báo trước cửa nhà anh Trung. (Ảnh: Nguyễn Thành Trung)

Hành động cần làm ngay

• Các hộ gia đình và doanh nghiệp nên xem xét lắp đặt hệ thống điện mặt trời (và nếu có thể, kèm hệ thống lưu trữ) như một biện pháp chủ động trong trường hợp mất điện.
   

• Cơ quan quản lý và địa phương cần đẩy mạnh tuyên truyền, xem xét chính sách hỗ trợ việc lắp đặt hệ thống năng lượng tái tạo tại khu vực dễ bị thiên tai.
   

• Trong quá trình chuẩn bị ứng phó thiên tai, cần đưa giải pháp năng lượng chủ động vào kịch bản hoạt động khẩn cấp, để khi lưới điện chính bị ảnh hưởng vẫn có phương án dự phòng.
   

Thiên tai đang ngày càng tăng về tần suất và cường độ. Trận mất điện diện rộng chỉ trong hơn một tháng vừa cho thấy sự mong manh của phụ thuộc hoàn toàn vào lưới điện quốc gia — nhưng cũng là cơ hội để chúng ta nghĩ tới năng lượng thay thế và chủ động hơn trong phương thức sử dụng điện. Hãy biến nguồn điện mặt trời tự sản-tự tiêu thành “lá chắn” vững chắc cho gia đình và doanh nghiệp khi thiên tai gõ cửa.